Rola i zadania Banku Centralnego

Jednym z pierwszych banków centralnych jest Bank Szwecji powstały 1668 roku oraz Bank Anglii z 1694 utworzony na potrzeby finansowania wydatków wojennych. Następnie nastąpiła monopolizacja emisji banknotów. Stopniowa redukcja liczby banków prywatnych – emitentów. W 1833 całkowity monopol emisyjny. Bank Centralny jako agent rządu, bank emitent oraz bank banków. To ostatnie zwiększało możliwości kredytowe Banku Anglii. W XIX w. Rozwój usług typowych dla banku komercyjnego. Nacjonalizacja w 1946 r. I BoE staje się pełnoprawnym bankiem centralnym. Redukcja operacji komercyjnej, zwiększenie kompetencji w zakresie polityki pieniężnej i walutowej.

Inne banki centralne

1800 Bank Francji, 1814 Bank Holandii, 1828 Bank Polski. Wszystkie Banki Centralne były bankami emisyjnymi, zbierały depozyty. Całkowite bądź częściowe pokrycie w złocie, zawieszone na czas WWI Hiperinflacje po WWI i WWII. USA: Dwukrotnie tworzony na okres 20 lat Bank Stanów Zjednoczonych. W 1791i1816. Przeżywały tylko 20 lat. Były bankami rządu, prowadziły działalność komercyjną. 1836-1863 okres „wolnej bankowości” – wielki liberalizm, każdy może założyć bank i emitować pieniądz. 1863 pewne regulacje w sektorze bankowym, m. In. Rezerwa obowiązkowa, przywilej emisyjny tylko dla banków krajowych, ujednolicenie banknotów.

System Rezerwy Federalnej

Utworzony 1913 roku po panice bankowej 1907. FED stanowił przejście od bankowości emisyjnej do bankowości centralnej. Został, bowiem powołany dla łagodzenia cykli koniunkturalnych, uelastycznienia podaży pieniądza. Zadania FED: utrzymanie rezerw bankowych (i pożyczkodawca ostatniej ncji), zarządzanie długiem publicznym, utworzenie systemu rozliczeniowego, stabilizacja i wzrost gospodarki, pełne zatrudnienie, poprawa bilansu płatniczego. Od początku duża niezależność FED była zwiększana z upływem czasu.

Zadania współczesnego banku centralnego

Polityka pieniężna (utrzymanie stabilności cen oraz umacnianie wew. I zewn. Wartości pieniądza). Emisja banknotów, bank państwa (rachunek budżetu, emisja i obrót rządowymi papierami wartościowymi (brak kredytu dla rządu), bank banków (pożyczkodawca ostatniej ncji, system płatniczy), nadzór bankowy, zarządzanie rezerwami dewizowymi oraz kształtowanie kursu walutowego, bezpieczeństwo płynności obrotów płatniczych.